Met Gala, insanların boş beyanlarda bulunmak için gittikleri bir yerdir. Etkinlikte kimse iktidar yapılarına isyan etmez.
Met Gala bir moda barometresidir. Öyle “dönemin etek boyu nedir?” manasında sıkıcı da değil, daha büyük ölçekte. Bu yardım yemeği, yalnızca fotoğraflanmak için var olan, saf bir gösteri, payetli bir medya illüzyondur. Parti sonrası fotoğraflarına bakın. Misafirlerin mümkün olan en kısa sürede kırmızı halı kıyafetlerini değiştirdiklerini göreceksiniz çünkü bu kıyafetler giymek için değil, içerisinde poz vermek içindir. Onlar birer beyandır.
Yakın zamana kadar bu basit bir beyandı: Senden daha ince ve daha seksiyim. Ardından, herkesin hoş kıyafetler giyip seksi göründüğü bir etkinlikte, ünlülerin sadece güzel bir kıyafet içinde seksi görünmenin çok da değerli olmadığını fark etmesiyle – Rihanna’nın omlet elbisesi, Billy Porter’ın güneş tanrısı tahtırevanı ile gelmesi gibi – “gösteri kıyafetinin” yükselişi geldi. Bu, gerçek silahların kullanıldığı bir silahlanma yarışıdır: Müzisyen Grimes dün AR-15*‘in eritilmesi ile yapılmış olan bir kılıçla geldi. (Belki de tatlının bayağı büyük bir pasta olacağını düşünüyordu.)
Dün geceki (Editörün notu: 13 Eylül 2021) Met Gala teması, daha erken dönemlerde olsaydı, insanların Sam Amca (tabii moda olacak şekilde), ponpon kızlar, kel kartal ve ağırbaşlı ama zevksiz aktristin toplumsal bilinçli görünmek için Pocahontas (tabii moda olacak şekilde) olarak gelmeleri ile sonuçlanması muhtemel olan “Amerikan Bağımsızlığı” idi. Fakat 2021’de olduğumuz için, geride kalan biz lümpen Marlockları parfümlerinizi satın almaya veya filmlerinizi izlemeye ikna etmeniz bir müzede 35,000 Dolarlık bir yemeğe katılmanız için yeterli bir neden değil. Dünkü galadan sonra atılan başlıklar yeni bir trendi işaret ediyor: aktivist moda.
Viral bir tweet, bu konuda en çok göze çarpan dört örneği topladı: Cara Delevingne’nin PATRİARKAYI PEG’LE yeleği, futbol yıldızı Megan Rapinoe’nun GEYE İMAN EDERİZ çantası, Carolyn Maloney’nin süfrajet elbisesi ve ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Alexandria Ocasio-Cortez’in ZENGİNDEN VERGİ AL kıyafeti. @thomasfreeboy adıyla bilinen bir yorumcu da bu durum için “aktivizmin artık bittiği ve dürüst olmak gerekirse biraz utanç verici olduğu konusunda hemfikir olabiliriz” diye belirtti.
Ortaya çıkan tepkiler, performatifleşmiş ve şirketleştirilmiş aktivizme yönelik geniş çaplı bir hayal kırıklığı ile iyice körüklendi. Met Gala, Deadline’ın program sunucuları Julianne Hough, Priyanka Chopra ve Usher’ın; mücadelelerinde ilerlemek için yarışan takımlara liderlik edeceği The Activist adlı CBS’de yayınlanacak yeni bir realite şovunun varlığını bildirdikten birkaç gün sonra gerçekleşti. Programda kazanılacak ödül ise, Greta Thunberg gibi, G20 zirvesine gidip dünya liderleri tarafından görmezden gelinme şansı olacak. Bu habere karşı oluşan kaçınılmaz tepki, yapımcıları “bu şov, aktivizmi değersizleştirmek için yapılan bir realite şovu değildir, aksine amacımız, her yerdeki aktivistleri desteklemek, işlerinde gösterdikleri ustalık ve özveriyi ortaya koymak ve davalarını geniş kitlelere ulaştırmaktır” diye açıklama yapmaya yöneltti. Bu beyandaki yaralı-profesyonel ton 2021’i çok iyi anlatıyor. Birisi nasıl olur da bir TV-realite şovunun, bu derece önemli bir konunun ağırlığını kaldıramayacağını düşünme cüretinde bulunur? Bu durum nedense bana, kırsal hayatın zorlukları konusunda fikir vermeyi taahhüt eden fakat artık genel olarak David Beckham’ın eski kişisel asistanının bir domuza mastürbasyon yapması sahnesiyle hatırlanan İngiliz realite programı The Farm’ı hatırlattı. İşte bu eğitici eğlencedir.
Kaçınılmaz olarak, sağ cenahın kendisinden nefret etmeyi sevmesi ve Twitter solunun kraliçesi olması sebebiyle en ihtilaf çıkaran Met Gala kıyafeti Alexandria Ocasio-Cortez’e (AOC) aitti. Saflar önceden bu kadar belli edilmişken kim nasıl bu Söyleme düşmeyi kaldırabilir ki? Bir yanda, elbise giymenin yoksulluğu çözmeyeceğine dair küçümseyici bir argüman var ki şekerim; Sovyet komünizmi, Lenin’in ÇİFTLİKLERİ KOLLEKTİFLEŞTİRİN nakışlı özel tasarım pantolonlar giymesiyle başlamadı. Diğer yanda ise, gelmesi müspet, küstah tweetlerin bilgisi ile sinir olmaları ve akılda kalıcı sloganların her zaman politikanın önemli bir parçası olduğunu savunmaya hazır olan AOC savunucuları var.
Bütün iyi internet tartışmalarında olduğu gibi iki taraf da yarı haklı. Ocasio-Cortez kendi tabanını ateşledi, profilini yükseltti ve herkese bugünün aktivist solunun bayraktarı olduğunu gösterdi. Politikacıların ne giydiği önemli – AOC’in sağcı eleştirmenlerinin çoğu 2008 seçimlerini, cumhuriyetin geleceğinin Barack Obama’nın yaka süslemelerine bağlıymış gibi, bayrak rozetlerinin vatanseverliğin bir sembolü olarak ne kadar önemli olduğunu tartışarak geçirdi. Senin boş jestin benim dayanışmamın güçlü bir sembolüdür. Britanya’da süfrajetler, açlık grevinde olanlara madalyalar vererek ve çekici genç liderleri Christable Pankhurst’ün kartpostallarını bastırarak, markalaşmanın öncüleri oldular. Bugün ise gökkuşağı bayrağının her yerde yer alması LGBTQ kabulünün ve tanımanın görünür bir emaresi oldu. Ne kadar çok insanın bir davayı desteklediğini görmenin getirdiği güç, yürüyüşlerin siyasi hareketlerin esas unsuru olmasının nedenlerinden biridir. Bizler sosyal hayvanlarız, başkalarının yaptığını yapmayı severiz.
Aynı zamanda Met Gala, esasında, gerçek manada yıkıcılığın potansiyelini ortadan kaldıran bir kostüm balosudur. The Wire dizisinden Omar Little’ın deyişi ile: Her şey mübah. 1973’te Marlon Brando, Sacheen Littlefeather adlı genç bir sanatçıyı, Baba (The Godfather) filmi ile kazandığı Oscar ödülünü reddetmesi ve Amerikan Yerlilerinin hakları ile ilgili bir konuşma yapması için törene gönderdi. Bu, Hollywood düzenine karşı planlanmış bir kabalık eylemi, bazı şeylerin oyunculuk ödüllerinden daha önemli olduğunu ortaya koymak için kasıtlı bir küçümseme idi.
Fakat bugün Met Gala kırmızı halısı insanların politik beyan ve açıklamalar yapmak için gittikleri ve nihayetinde bu beyan ve açıklamaların gücünü yitirdiği bir yer haline geldi. Kimse burada adama karşı isyan etmiyor. Adam, yıkılma tehdidinden güvenli bir şekilde azade olduğu sürece devrim heyecanını seven sosyetiklere daha fazla 35,000 Dolarlık bilet satmayı sağlayacak ekstra reklamı sever. 1970’de Tom Wolfe, Leonard ve Felicia Bernstein tarafından Kara Panterler’e (Black Panthers) para toplamak amacıyla düzenlenen bir New York partisini betimlemek için radikal şık terimini kullanmıştır. (Wolfe’ün New York dergisindeki partiye dair olan yazısı “Panterler Rokfor Lokmalarını Sever mi?” soru başlığı ile birlikte partideki atıştırmalıkların resmini içeriyordu.) Met Balosu da, politik beyanlarda bulunulan ve katılımcıların bu beyanlara gerçekte inanıp inanmadıklarına bakmaksızın alkışladığı güvenli bir alan olarak bu geleneğin mirasçısıdır. Bundan on yıl sonra bu çark tekrar dönecek ve Met Gala, modanın daha evvelki, ancak %1’lik bir kesimin satın alma gücüne sahip olduğu kıyafetler aracılığı ile toplumsal sorunları dile getirme çabası gibi demode olacak. (John Galliano’nun “Haute Homeless” koleksiyonu, gözüm sende.)
Rapione’nun çantası aktivist modanın beyhude doğasının en iyi örneğidir. Sevimliydi elbette fakat 2016’da Ulusal Kadınlar Futbol Ligi maçı öncesinde diz çökerek, San Francisco 49lar oyun kurucusu Colin Kaepernick’i destekleme kararıyla karşılaştırılamaz. Bu cesur ve güçlü bir protestoydu çünkü izleyicilerin hepsi buradaki riski anlamıştı: Kaepernick, ırkçılık karşıtı eylemi nedeniyle profesyonel anlamda büyük olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalmıştı ve Rapione de benzer bir tepkiyle karşılaşma riskini göze alarak Kaepernick’in yolundan ilerledi. Ancak kimse, ilerici herhangi bir davayı desteklemek için Met Gala’da giydiği bir kombin sebebiyle akranları tarafından yuhalanmaz, kapı dışarı edilmez veya dışlanmaz. Örneğin, ilerici vergi reformunu siyasi olarak imkânsız kılan yasal tıkanıklık sorununu çözmek için kesinlikle hiçbir şey yapmasalar bile, oradaki herkes muhtemelen “zenginleri vergilendirmeye” sözde bir bağlılık gösterecekti. Öyleyse, Met Gala’da Tucker Carlson’a, yayın süresini dolduracak, daha fazla afakanlar bastıracak şekilde slogan atan bir kıyafet giymenin riski nedir? Ocasio-Cortez için bu herhangi bir gün.
Benim için, dünkü Met Gala’da en çarpıcı olan şey ise neyin olmadığı idi. Ödül törenleri ve kırmızı halı etkinliklerini geleneksel olarak en iyi ve en kötü giyinenler listeleri izler. Bu kendini trend belirleyici olarak tayin edenlerin, müstesna çekicilikte olan bir kadının kötü giyinme tarzı nedeniyle sadece çekici bir kadın olarak dışarı çıkmasına, başkasının mutsuzluğundan zevk alarak kıkırdadığı seviyesiz, her şeyde kusur arayan bir yoklamasıdır. On yıl önce Met Gala’daki kıyafetlerin, Go Fug Yourself ve Perez Hilton gibi en parlak zamanlarından bu yana eleştiri tonunu yumuşatan bloglarda kılı kırk yararak ve acımasızca incelendiğini görmeyi beklerdim.
Bu sert yorum tarzının şu an artık modası geçti. Ünlülerin, kalçadan hafif tombulca iken evaze etek giymek konusundaki düşüncesiz tavsiyelerinden ziyade, ahlaki seçimlerini (geçmişte yaptıkları ve söylediklerini, duyarsızca adlandırılan vücut şekillendirici korse izlerini, sahte hamilelik fotoğraflarını) analiz etmek daha konforlu artık. Halkın A listesi ünlüleri, kötü bir burun estetiği ya da demode bir yaka hattı için zorbalığa maruz bıraktığı yerde bugün biz, onların politik duruşları ve bakış açılarını irdeliyor ve eşit derecede sakıncalı buluyoruz. Beden olumsuzlama yerini ruh olumsuzlamaya bıraktı.
Bu ışıkta, ünlülerin politik beyanları benimsemesi mükemmel bir anlam ifade ediyor. Bir şeyler hakkında konuşmak zorundayız. Met Gala sadece, güzel kıyafetler içindeki seksi insanlar ise bunun manası nedir? Öyle ki modanın zirvesi artık aktivizm.
* AR-15: Bir çeşit otomatik silah.
Costume Institute Gala (veya Costume Institute Ball), bilinen adıyla Met Gala veya Met Ball, Metropolitan Museum of Art’ın Costume Institute adlı kanadı yararına her yıl düzenlenen yardım galası. Ayrıca her yıl düzenlenen defilenin açılışı yerine geçmektedir. 2013’te dokuz milyon dolar para toplayan gala, New York’taki en özel sosyal etkinliklerden ve en büyük yardım gecelerinden biri olarak değerlendirilmektedir. (Kaynak: Vikipedi)
Bu yazının İngilizce orijinali 14 Eylül 2021’de “The Man Loves Extra Publicity” başlığıyla The Atlantic sitesinde yayımlandı.
Ana görsel: Jeff Kravitz / Theo Wargo / Jamie McCarthy / Dimitrios Kambouris / Getty
Sponsored by the Rosa Luxemburg Stiftung with funds of the Federal Ministry for Economic Cooperation and Development of the Federal Republic of Germany. The content of the publication is the sole responsibility of Velvele and does not necessarily reflect the position of RLS.
